Sabit Kur Rejimi Nedir? Avantajları, Dezavantajları ve Uygulayan Ülkeler

Sabit Kur Rejimi Nedir?

Döviz kurları, ekonominin temel unsurlarından biridir ve özellikle küçük ekonomilere sahip ülkeler için büyük öneme sahiptir. Döviz kurları, yatırım, dış ticaret, büyüme, borsa gibi birçok ekonomik faktör üzerinde etkili olup, aynı zamanda ülkelerin para politikalarının araç, hedef veya gösterge işlevi görmesini sağlar. Bir ülkenin yerli parasının diğer ülkelerin para birimleriyle olan ilişkisini belirleyen stratejiye kur rejimi (exchange rate regime) denir.

Sabit kur rejimi, bir ülkenin yerli parasının değerinin, merkez bankası veya ilgili otoriteler tarafından yabancı paralarla belirli bir seviyeye sabitlenmesidir. Sabit kur belirlendikten sonra, yerli paranın değeri belirli bir döviz veya para sepetine sabitlenir ve bu değer değişene kadar değişmez.

Sabit Kur Rejimi Avantajları Nelerdir?

Sabit kur rejimi, özellikle güçlü döviz rezervlerine sahip ülkeler için avantajlar sunar. Ekonomik istikrarı sağlamak, döviz spekülasyonlarını sınırlamak ve finansal öngörülebilirliği artırmak sabit kurun sağladığı başlıca faydalardır. Ayrıca, sabit kur uygulaması ihracat avantajı sağlamak isteyen ülkeler için de etkili olabilir.

Bu sistem, özellikle döviz kuru ve enflasyon arasındaki olumsuz ilişkiyi dengelemek isteyen ülkeler için cazip olabilir. Sabit kur rejimi, sermaye çekmek ve ekonomik büyümeyi teşvik etmek isteyen ülkeler için faydalı bir araçtır.

Sabit Kur Rejimi Dezavantajları Nelerdir?

Sabit kur rejiminin en büyük dezavantajlarından biri, yerli paranın değer kaybetmesi durumunda ekonominin zor duruma düşmesidir. Merkez bankasının döviz kuruna müdahale için yeterli rezervi olmaması, döviz kurunun yükselmesine ve yerli paranın değer kaybetmesine yol açabilir.

Bu tür bir sistem aynı zamanda enflasyonu artırabilir ve dış ödemeler dengesizliğine neden olabilir. Ayrıca, merkez bankasının döviz satması rezervlerin tükenmesine, likiditenin azalmasına ve ekonomik büyümenin yavaşlamasına sebep olabilir. Sabit kur rejimi, cari açığın artmasına ve finansal kırılganlıkların artmasına yol açabilir.

Sabit Kur Rejimi Uygulayan Ülkeler Hangileridir?

Dünyada sabit kur rejimini uygulayan ülkelerin sayısı, yaşadıkları finansal krizler nedeniyle azalmıştır. Çoğu ülke, dalgalı kur rejimine geçiş yapmıştır. Sabit kur sistemi, genellikle sermaye kontrollerinin hakim olduğu ülkelerde görülür. Geçmişte sabit kur uygulayan ülkeler arasında Çin, Hong Kong, Bulgaristan, Türkiye ve Bosna-Hersek gibi ülkeler yer alır.